Satu kajian mendedahkan bahawa Malaysia merupakan tempat pembuangan sampah kegemaran bagi broker kitar semula sisa elektronik (e-sisa) terkemuka AS, setelah mengimport lebih 131,000 tan metrik antara Januari 2023 dan Februari 2025.
Diangkut dalam hampir 7,600 kontena, jumlah e-sisa yang diterima oleh Malaysia dianggarkan lebih daripada 75 peratus daripada 169,497 tan metrik yang dieksport oleh broker keluar dari AS sepanjang tempoh tersebut.
Menurut Basel Action Network (Ban), sebuah pertubuhan bukan berasaskan keuntungan yang memperjuangkan keadilan alam sekitar, Malaysia jauh mendahului Indonesia dan Thailand, yang masing-masing mengimport 11,745 tan metrik dan 7,974 tan metrik e-sisa, sepanjang 26 bulan tersebut.
“Antara Januari 2023 dan Februari 2025, 10 broker AS yang ditonjolkan secara kolektifnya nampaknya telah mengeksport lebih daripada 10,000 kontena sisa elektronik yang mungkin, yang akan bernilai lebih AS$1 bilion.
“Diekstrapolasi di seluruh industri, perdagangan ini boleh melebihi AS$200 juta dalam sisa dagangan setiap bulan, dengan Malaysia, sebuah negara Konvensyen Basel, dikenal pasti sebagai penerima utama.
“Semasa tempoh kajian, Ban menganggarkan bahawa penghantaran sisa elektronik AS mungkin mewakili hampir enam peratus daripada semua perdagangan AS ke Malaysia, menggariskan skala perdagangan toksik yang mengejutkan ini,” kata Ban dalam satu kenyataan.
Kenyataan itu disertakan dengan laporan terbaru mereka bertajuk “Brokers of Shame: The new tsunami of American e-waste exports to Asia”, yang diterbitkan semalam.
Ban berkata penemuan mereka tertumpu kepada 10 broker utama, semuanya diperbadankan di AS, “yang operasinya nampaknya memainkan peranan dalam memudahkan penghantaran eksport rentas sempadan berskala besar yang mungkin mengandungi sisa elektronik berbahaya…”
Menurut kumpulan itu, mereka mengumpulkan bukti mengenai perdagangan sisa elektronik melalui beberapa kaedah, termasuk mengkaji data perdagangan yang tersedia secara komersial, pengesanan GPS bebas dan pemerhatian lapangan.
Wong Pui Yi, seorang penyelidik Ban yang berpangkalan di Malaysia, berkata pemerdagangan sisa elektronik ke negara ini telah menyebabkan kemudaratan yang besar.
“Pemerdagang sisa dan pengitar semula haram secara terang-terangan melanggar undang-undang Malaysia atas nama ‘kitar semula’, untuk mengaut keuntungan dengan mencemarkan air, udara dan tanah kita, menyebabkan masyarakat sakit, mengeksploitasi dan meracuni pekerja tanpa izin, dan memupuk rasuah.
“Seperti China, Malaysia kini sedang mempelajari pengajaran pahit bahawa mengitar semula sisa dunia datang dengan harga yang tinggi.
“Rakyat Amerika harus mengitar semula elektronik dan plastik lama mereka di negara mereka sendiri,” katanya dalam kenyataan itu.
Pada 2022, Malaysiakini melaporkan bahawa kira-kira 1,000 kontena sisa elektronik memasuki negara ini setiap bulan dan berakhir di tangan pengitar semula haram yang memburu logam berharga, termasuk emas, tembaga, dan aluminium.
Pemain industri memberitahu Malaysiakini bahawa operasi kitar semula haram ini menjejaskan alam sekitar dan tidak menyumbang kepada pendapatan negara.
Dilaporkan bahawa Putrajaya sedang berusaha untuk meminda Akta Kualiti Alam Sekitar 1974 untuk meningkatkan penalti bagi import sisa elektronik haram.
Menurut Menteri Sumber Asli, Alam Sekitar dan Perubahan Iklim ketika itu, Nik Nazmi Nik Ahmad, di bawah Konvensyen Basel, penghantaran sisa elektronik rentas sempadan memerlukan persetujuan termaklum terlebih dahulu daripada negara penerima.
Dia berkata Putrajaya komited untuk memulangkan import sisa elektronik haram ke pelabuhan asal mereka kerana komitmen negara terhadap Konvensyen Basel mengenai Kawalan Pergerakan Rentas Sempadan Sisa Berbahaya dan Pelupusannya.
